Kenvakero tip: O koronasime sapa

Dezember 28th, 2016  |  Published in Literatur & Bücher, dROMa (Magazin)

Jószef Holdosi: Die gekrönten SchlangenLe József Holdosis­ke­ro kla­si­ke­ri an­da­ro Ungri­ko ne­vo up­re pasch­lardo

O nevo ardipe le 1978 andi ungriki tschib kerde erschti ver­kistar le József Holdosistar, jek bojd po­bister­do bari­kano verk la Ro­men­gera-lite­ra­tu­ra­tar pa­pal ando pra­dipe anel. Jek nevo lakipe.

Ande Szombathely, mindschart pedar i granica, aja kenva kerdi uli, pisim jeke terne gim­na­sijumiskere mesch­teris­tar, savo dur pro Ro­men­gero-telsch­ta­mi­nipe ta­ga­tintscha. „Die gekrönten Schlangen“ jek pro­ba­li­nipe hi, pe ada­le vurc­li­nen­ge te terdscha­rel, jek – but­var ando mi­to­lo­gischi ar astar­di – refleksi­jona pedar o koji taj i cu­kunft le Romendar. Mint o József Holdosi (1951–2005) use odo­la pi­jonir­tscha jeka Ro­men­gera-inte­li­gen­ci­jatar kerin­lahi, savi angli Her­ku­lesis­keri buti terdscho­lahi, lake­ra iden­ti­te­taha masch­kar o bu­tera taj o tschu­lipe ando schu­scharipe te al. Ando tscho­ripe upre bartschim, phu­kal ov i his­to­ri­ja jeka Romen­gera-fa­mi­li­jatar ande jek sid­lung pasche i ga­ves­keri rik, kaj manu­scha but naso­ra­li­peha dschin, ham te but man­gi­peha, puma­roi bibast tel te tre­sanel.

Ande ada them, pherda bibastaha, pama­ri­tschen­gere figu­renca taj miti­schi fala­tenca, karak­ta­ri­si­ri­nel o Holdosi min­den­fe­li­tike droma andar o tscho­ri­pe: O lek phu­rane­der phral, jek mo­leri, ando fiberi le „Zigeu­ner­chris­tusi­ha“ va­kerel, mo­linel le, hot le Romen andar len­geri bibast, te putri­nel. O dujto, jek mu­schi­kaschi, duach o vila­go roasi­nel, i pobis­teri phuri muschi­ka le Romen­dar te lakel. Taj i triti, i phen, pri bast uso gadsche ando baro foro rodel.

Ham on na schofinen le. O retinipe ar atschol, o pal­gon­do­li­nipe upri „tscha­tschi“ Ro­men­geri-kul­tura ando nischta kise­tinel; taj te i asimi­la­ci­jona ojs ertscha­vo drom pe sikal. Tschak o lek terne­der phral, ersch­tivar pal atschol taj hoha­ji­peha pedar o paj pe like­rel. Ov paloda ojs erschti jek baren­gero kher bau­nin­la, ham te odo­leha bibast terdschiv­la. „Igen agun sala­hi tu, kher, na keri­ne­hahi adaj orde“, mu­kel le o autori te phenel. Erscht i arti gene­ra­cija, savaha o Hol­dosi pri ajgeni mua­ninel, schaj gondo­linel, hot o arpha­ge­ripe scho­finel.

József Holdosi: Die gekrönten Schlangen. Kenva. Andar i ungriki tschib le Peter Scharfejistar. Jeke pisinipeha la Beate Eder-Jordanatar, Inns­bruck University Press, Innsbruck 2014. 305 r.

(Le Roman Urbaneristar)

Ando: dROMa 48 (2016), rik 19.

Comments are closed.