ORF 2 Burgenland: Servus Szia Zdravo Del tuha
Sendungakero termin: april 2014
>>ORF-TVthek

Ando but tschibtscha­kero televisa­kero magacin le ORF-istar Burgenland, o Bur­gen­­land ande schtar tschibtscha sikal pe. Andi aktujeli sendung „Servus Szia Zdravo Del tuha“ o keriptscha uso Inter­nacijo­nali Romen­gero-Di Betschis­tar taj Erbatar, i europitiki Romen­geri-politik taj o anti­ci­ganis­mus o pharipes­kero gende hi. Bajder sikal i sen­dung o khelipe la ungrika kheli­pes­kera grup­natar Délibáb, la bari­kana horvacka muschi­kakera banda „Pax“ taj le muschi­kakere talento Indira Rani Gussak portre­tirinel.

I mode­rator­kija Gilda Horvath andar o par­lamento pe mel­dinen, kaj o mula­tintschago uso Inter­na­cijo­nali Romen­gero-Di, savo la par­lamen­toskera presi­dentkija­tar Barbara Prammer ini­cirim ulo, tel likerdo ol. O bunda­kero minis­teri Rudolf Hundstofer taj avre dschene pedar i „Roma Strategie 2020“ dis­kuti­rinen.

Sikajipe le Romendar ando museji taj artschijiptscha — O kipo le Romen­dar ando pradimo dschivipe jek soralo klischej ojs harku­ma­schis­kero foto­sinaschi, ojs katen­gero moraschi vaj vastes­kero genaschi hi. O museji taj o artschi­jiptscha ando lejcti berscha sorale pro­ba­linen, jek avro kipo le Romen­dar taj Sintijendar te famitlinel, asaj kipo, savo o tschatschi­kano dschivipe sikal. Esbe te lel hi, hot o Roma uso keripe le ajgeni sika­jip­star use hi. Jek dis­kusija ando OHO Erbate adale phutscha­jipeha donde pe bescha­rel taj best practices ando udud anale.

But dschene le Romen la diskriminacijatar resle diken — But austritike dschene (74%) le Romen taj Sinten upro euro­pi­tiko than mindig la dis­krimi­na­ci­jatar, le tradi­pestar taj le rasis­tischi prik asta­ripestar resle diken. Schov le desch dsche­nen­dar (59%), save phutschle ule phenen, hot le Romenge taj Sintijenge gejng adala tradiptscha iste pomoschim ol. Adala o resul­tatscha le pantschte flogos­kere pomo­scha­gos­kere socijali baro­me­te­ris­tar hi, savo pe le mua­nini­peske use Roma/Rom­nja taj Sin­ti/Sintize andi Europa taj Aus­trija vid­minel. Vaschoda o flogos­kero pomo­schago Austrija buteder schajiptscha mangel.

Anticiganismusakeri konferenca Betschiste — Usi konferenca le anaveha „Start Watching – Stop Seeing“ Betschiste o temtscha rasismus taj anti­ciga­nis­mus ando masch­karutnipe terdscharde ule. Utsche flogos­kere fatretertscha akarde ule, afka sar i Mirjam Karoly andar i OSZE andi Polnija taj o Romani Rose andar o Cent­rali Rot le nimtschke Sintijendar taj Romen­dar. Sako rasis­tischi arphenipe vaj sako prik astaripe gejng o tschulipe te gejng i demokra­cija dschal, phentscha o Rose.

„Ungriko mindenfelitiko“ la grupnaha Délibáb — Telal o moto „Ungriko min­den­feli­tiko“ jek feschtimo folk­lorejakero kirati le ungrike kultu­rakere faraj­nistar Délibáb ando teateri „Akzent“ Betschiste tel likerdo ulo. Upro programo terdscho­nahi flo­gos­kere kheliptscha andar o Kar­paten­gero than la kheli­pes­kera grupnatar Délibáb taj te la tscha­ven­gera kheli­pes­kera grupnatar Szivárvány. I kheli­pes­keri grupn GodArt le moderni taj tradi­cijo­neli fala­tenca o programo kise­tintscha.

„Metron 2013“ uschtidija i muschikakeri banda PAX — O dschene la burgen­landi­tika horvacka pop-rok grup­natar PAX le kultu­rakere patija­ripeha „Metron 2013“ vasch lengero 35 ber­schen­gero, barikano vikinipe andi horvacki muschi­kakeri scena, patijarde on. Ada patija­ripe sajt 2008 jekoschne dsche­nenge vaj grupnenge prik dim ol, save pumen barikan la horvacka flogos­kera grup­nake ande bescharen.

Servus Szia Zdravo Del tuha ando 9. feberi 2014

(volksgruppen.orf.at)

Tweet